Burime të inteligjencës egjiptiane thonë se Izraeli po injoron Kajron ndërsa përgatitet të dëbojë qindra mijëra palestinezë drejt kufirit të tij
Nga korrespondenti i MEE në Egjipt
Egjipti është lënë mënjanë në negociatat e dështuara për armëpushim në Gaza, ndërsa Kajro ka frikë se një sulm i madh izraelit në enklavë mund t’i detyrojë palestinezët të thyejnë kufirin e Sinait dhe të shkaktojë kaos, i thanë burime të larta të inteligjencës egjiptiane Middle East Eye.
Korrespondenca midis Egjiptit dhe Izraelit është ndërprerë plotësisht, pa asnjë progres në bisedimet për të siguruar një armëpushim në Gaza, tha një zyrtar i lartë i inteligjencës.
Negociatat aktualisht po zhvillohen midis Izraelit dhe SHBA-së, ndërsa Katari ka një rol minimal si ndërmjetës, pa rezultate konkrete në horizont.
“Misionet e përsëritura të inteligjencës egjiptiane në Izrael së fundmi u kthyen duarbosh. Delegacioni i fundit nuk mori asnjë përgjigje të qartë apo pozitive, vetëm premtime boshe për t’iu përgjigjur propozimit të fundit të paqes të Uashingtonit,” i tha burimi MEE.
“Kryeministri izraelit Benjamin Netanyahu është i vendosur të pushtojë, shkatërrojë dhe okupojë Gazën.”
Hamasi këtë javë pranoi propozimin e fundit për armëpushim, por Izraeli e ka refuzuar atë – pavarësisht se raportohet se e kishte miratuar fillimisht.
Disa aleatë izraelitë janë përpjekur t’ia hedhin fajin për ngërçin sulmeve të fundit të suksesshme të Hamasit ndaj ushtarëve. Megjithatë, burimet egjiptiane thonë se këto nuk ishin një faktor i madh.
‘Për Netanyahun, suksesi në marrjen e Gazës është një çështje dinjiteti për të rivendosur prestigjin e tij – edhe nëse kjo do të thotë të sakrifikojë pengjet. Kjo është arsyeja pse Izraeli ka injoruar propozimin e Uashingtonit’
– Burim i inteligjencës egjiptiane
“Edhe para operacioneve të Hamasit, ishte e qartë nga vizitat e fundit të delegacioneve të sigurisë egjiptiane se pala izraelite nuk ishte kurrë serioze në ndjekjen e një armëpushimi apo në trajtimin e çështjes me seriozitetin që meriton,” tha burimi.
Zyrtarët e inteligjencës egjiptiane dhe katariane i kanë bërë presion vazhdimisht SHBA-së për të mbështetur një armëpushim, për të lejuar ndihmën humanitare në Gaza dhe për të siguruar lirimin e pengjeve të mbajtur nga Hamasi.
“Por nuk ka pasur asnjë përgjigje, pasi Uashingtoni i ka dhënë bekimin e tij të plotë çdo lëvizjeje izraelite,” tha burimi.
Megjithatë, burimi tha se Presidenti egjiptian Abdel Fattah el-Sisi ka udhëzuar shefin e Shërbimit të Përgjithshëm të Inteligjencës, Hassan Rashad, dhe zyrtarë të tjerë që negociojnë armëpushimin në Gaza “të vazhdojnë kontaktet me të gjitha palët rajonale dhe ndërkombëtare për të siguruar një armëpushim”.
MEE zbuloi muajin e kaluar se Egjipti prej muajsh ka trajnuar palestinezë nga Bregu Perëndimor i pushtuar për të marrë përsipër sigurinë në Gaza nëse arrihet një armëpushim.
Një afat simbolik
Ndërkohë, një tjetër burim i lartë i inteligjencës i zbuloi MEE se liderët izraelitë po konsiderojnë një afat simbolik: 7 tetorin, që shënon dyvjetorin e luftës.
Në atë datë, ata planifikojnë të ngrenë flamurin izraelit mbi qytetin e Gazës dhe ta shpallin atë plotësisht të pushtuar.
“Për Netanyahun, suksesi në marrjen e Gazës është një çështje dinjiteti për të rivendosur prestigjin e tij – edhe nëse kjo do të thotë të sakrifikojë pengjet. Kjo është arsyeja pse Izraeli ka injoruar propozimin e Uashingtonit për armëpushim, të cilin Hamasi e ka pranuar tashmë,” i tha zyrtari i dytë MEE.
Edhe pse Izraeli thotë se po e vazhdon luftën për të liruar pengjet e mbetur të marrë nga Hamasi më 7 tetor 2023, ministrat e lartë këmbëngulin se ata nuk janë një përparësi, ndërsa udhheqësit ushtarakë paralajmërojnë se vetëm një marrëveshje armëpushimi do të sigurojë lirimin e tyre.
Ndërkohë, Netanyahu është zotuar të pushtojë plotësisht dhe për një kohë të pacaktuar qytetin e Gazës.
Agjencitë e inteligjencës egjiptiane tani parashikojnë se Uashingtoni do t’i trajtojë pengjet izraelite si dëm kolateral, ashtu siç ka bërë qeveria izraelite.
“Ne presim një përshkallëzim shkatërrues, beteja brutale në rrugë dhe sulme vetëvrasëse nga Hamasi që mund të testojnë aftësinë e ushtrisë pushtuese për të përballuar rezistencën – ose ta detyrojnë atë të kthehet në tryezën e negociatave nëse humbjet rriten,” tha burimi i dytë.
Egjipti ishte vendi i parë arab që normalizoi marrëdhëniet me Izraelin. Dhe pavarësisht simpatisë së gjerë publike për kauzën palestineze, Egjipti dhe Izraeli kanë mbajtur lidhje të forta që nga nënshkrimi i traktatit të tyre të paqes të sponsorizuar nga SHBA në 1979.
Sipas traktatit, Gadishulli i Sinait u nda në zona me kufizime të rrepta në dislokimin e trupave dhe armatimit të rëndë. Me kalimin e viteve, janë negociuar përjashtime, veçanërisht pas grushtit të shtetit të Egjiptit në 2013, kur ushtria egjiptiane rriti praninë e saj në Sinain verior për të luftuar një kryengritje.
Por gjenocidi i ka shtyrë marrëdhëniet dypalëshe në një nga pikat e tyre më të ulëta në dekada. Kajro e sheh luftën izraelite në Gaza si një kërcënim për stabilitetin kufitar, një goditje për përpjekjet e saj diplomatike dhe një rrezik të mundshëm për qëndrueshmërinë e traktatit të paqes.
Një pikë kyçe mosmarrëveshjeje midis Egjiptit dhe Izraelit është kontrolli izraelit i Korridorit Filadelfi, një rrip i ngushtë përgjatë kufirit Sinai-Gaza që e pushtoi në maj 2024.
Ndërsa Egjipti argumenton se lëvizja shkel traktatin, Izraeli thotë se është një tampon i nevojshëm për të parandaluar kontrabandën e armëve.
Marrja e zonës kufitare nga Izraeli ka zbatuar gjithashtu plotësisht rrethimin e Gazës, ku është shpallur zi buke pas muajsh urie të detyruar.
Kërcënimi i zhvendosjes vazhdon
Lidhjet Egjipt-Izrael janë tensionuar edhe më shumë kohët e fundit pasi zyrtarët izraelitë dhe amerikanë promovojnë idenë e dëbimit të palestinezëve nga Gaza në Sinai – një koncept që është anatema për Kajron.
“Ushtria izraelite madje konsideroi sulme përgjatë gardhit kufitar me Egjiptin për ta shembur pjesërisht atë dhe për të shtyrë palestinezët nga Gaza në pikën kufitare egjiptiane të Rafahut kundër vullnetit të Kajros,” tha burimi i dytë i inteligjencës.
“Forcat e armatosura egjiptiane e kundërshtojnë me forcë idenë e zhvendosjes së palestinezëve në Egjipt. Kajro e ka bërë të qartë se çdo sulm ushtarak në kufirin e saj do të shkaktonte një përgjigje të drejtpërdrejtë dhe mund të përfshinte ushtrinë egjiptiane në një luftë me Izraelin.”
Më 19 gusht, MEE zbuloi se Egjipti kishte dislokuar rreth 40,000 forca përgjatë kufirit egjiptian me Gazën për të penguar kalimin e mundshëm të palestinezëve në Sinai.
‘Marrëveshja e gazit është më e madhja e Izraelit ndonjëherë me Egjiptin; nuk është diçka që Netanyahu do ta rrezikonte lehtë’
– Analist sigurie
Në atë që duket të jetë një përgjigje indirekte ndaj përpjekjes së Egjiptit për të siguruar kufirin e tij, raportet e fundit të pakonfirmuara në mediat izraelite sugjerojnë se Izraeli ka konsideruar ngrirjen e marrëveshjes së tij të gazit natyror prej 35 miliardë dollarësh me Egjiptin.
Sipas raporteve, Izraeli do të citonte “shkelje” të traktatit të paqes të lidhura me dislokimin e trupave shtesë nga Egjipti në Sinai. Asnjëra qeveri nuk ka komentuar publikisht mbi këto pretendime.
Një analist sigurie, i cili kërkoi të mbetej anonim për arsye sigurie, i sugjeroi MEE se raportet kanë më pak të bëjnë me politikën energjetike sesa me levën politike.
“Marrëveshja e gazit është më e madhja e Izraelit ndonjëherë me Egjiptin; nuk është diçka që Netanyahu do ta rrezikonte lehtë,” tha analisti.
“Por duke lënë të kuptohet se mund ta ngrijë atë, ai po dërgon një sinjal: pranoni një fluks masiv palestinezësh në Sinain Verior pas një pushtimi të plotë të Gazës ose paguani çmimin ekonomikisht,” shtoi analisti.
“Ka të bëjë me detyrimin, jo me tregtinë. Netanyahu e di se Egjipti tashmë po përballet me një mungesë energjie. Kërcënimi për të bllokuar furnizimet me gaz synon ta detyrojë Kajron të marrë vendime që deri më tani i ka refuzuar.”
