Close Menu
    Facebook X (Twitter) Instagram
    • Lajme
      • Kosovë
      • Rajon
      • Lindja e Mesme
      • Botë
      • Politikë
      • Kronikë e Zezë
    • OP-ED
      • Analiza
      • Ese
      • Opinione
      • Kolumna
    • SCI-TECH
      • Teknologji
      • Shkencë
    • Biznes
      • Investimi
    • Evente
    • Histori
    • Jetesë
      • Shëndeti
      • Këshilla
      • Ushqyerja
    • Sociale
    • Besimi
      • Edukim
      • Lutje (dua)
      • Qendrime
      • Studime në besim
      • Të ndryshme
      • Tema
    • SPORT
    Facebook X (Twitter) Instagram Pinterest
    Dija Online
    • Lajme
    • Evente
    • OP-ED
    • Të rekomanduara
    Dija Online
    Ju jeni në:Home»Lajme»Efekti i ndryshimit të paparashikuar në motivin e njerëzve dhe në qasjen ndaj jetës
    Lajme

    Efekti i ndryshimit të paparashikuar në motivin e njerëzve dhe në qasjen ndaj jetës

    Dija OnlineBy Dija Online21-03-201603 Mins Read
    Share Facebook Twitter Pinterest LinkedIn Tumblr Email
    Share
    Facebook Twitter LinkedIn Pinterest Email

    Njerëzit, si qeniet e tjera, i krahasojnë gjërat. Njeriu kujdeset jo vetëm sesa mirë është, por nëse është më mirë apo më keq sesa të tjerët për rreth, ose më mirë sesa ishte vitin e kaluar. Shkencëtarët tani thonë se krahasime të tilla mund t’u japin individëve një avantazh për zhvillim.
    Sipas teorisë standarde, përgjigja më e mirë ndaj rrethanave aktuale është që njeriu të mos ndikohet nga ajo që i ka ndodhur në të kaluarën. Por studimi i një grupi shkencëtarësh matematicientë britanikë në universitetin Bristol – botuar në revistën Science – tregon se në një botë me ndryshime të paparashikueshme, është e rëndësishme që njerëzit të jenë të ndjeshëm ndaj kushteve të përjetuara në të kaluarën.

    Autorët ndërtuan një model matematikor mjedisi për të kuptuar se si qeniet sillen kur janë të pasigurta ndaj ndryshimeve mjedisore. Studimi gjeti se kur kafshët jetojnë në kushte të mira, por pastaj papritmas kushtet e tyre keqësohen, ato bien në apati, ose përpiqen më pak sesa kafshët e tjera që jetojnë vazhdimisht në kushte të vështira.

    Shkencëtarët e quajnë këtë ‘efekti i kontrastit’ i cili nxitet nga e papritura ose pasiguria. Dhe thonë se, kushtet e përjetuara në të kaluarën mund të jenë një tregues i vlefshëm se si qeniet do të zhvillohen në të ardhmen.

    Kjo, nga ana tjetër, ndikon mënyrën se si kafshët u përgjigjen gjendjes së tyre aktuale:

    Një qenie që jeton në kushte të mira mendon se bota në përgjithësi është një vend i mirë, dhe kur kushtet papritmas keqësohen, qenia e interpreton këtë si një ndryshim të përkohshëm dhe pa u përpjekur shumë, pret që kushtet e mira të ri-kthehen së shpejti.

    Në të kundërt, një qenie që jeton në kushte të këqija pret që kjo gjendje të vazhdojë e tillë, dhe kështu nuk mund të përballojë pushimin e pritjen, por i duhet të vazhdojë të përpiqet njësoj a më shumë për të mbijetuar.

    Kur kujtesa e së kaluarës ndikon mirë dhe jo-mirë për një grup dhe një tjetër në evoluimin ose jo të tyre.

    Modeli matematikor i mjedisit i hartuar nga shkencëtarët gjithashtu parashikon efektin e të kundërtave; qeniet që përpiqen shumë për të siguruar ushqim, punojnë edhe më shumë kur papritmas kushtet përmirësohen – dhe e bëjnë këtë nxitur nga shqetësimi se kushtet e këqia mund të kthehen; Ndërsa qeniet që kanë përjetuar kushte të mira, përpiqen më pak kur kushtet e jetesës së tyre keqësohen – dhe veprojnë kështu nxitur nga shpresa se kushtet e mira do të kthehen së shpejti.

    Kështu, duket se ndryshimet e shpejta a të paparashikueshme favorizojnë ata individë që janë të përgjegjshëm dhe të aftë për të rregulluar sjelljen e tyre nën dritën e përvojës së kaluar.

    Autorët thonë se bota natyrore është tepër dinamike dhe plot të papritura. Ndërsa studimi i tyre lë të kuptohet se përvoja e kaluar ashtu si edhe modele mjedisesh më të ndërlikuar janë të rëndësishëm për të kuptuar a parashikuar sjelljet e një shoqërie, grupi a individi.

    Astrit L.


    Source: Informacione

    featured
    Share. Facebook Twitter Pinterest LinkedIn Tumblr Email
    Previous ArticleVendoset gurthemeli i Spitalit Pediatrik me vlerë ndërtimi 20 milionë euro
    Next Article Impulsi i njeriut të mirë – Çfarë e bën njeriun dhe kafshët të ndihen mirë kur bëjnë bamirësi
    Dija Online

    Related Posts

    Kina shënjestron me laser një aeroplan ushtarak gjerman – Gjermania reagon ashpër: Rrezikim i papranueshëm i personelit

    08-07-2025

    Një stuhi e fortë godet Splitin – përmbytje, dëme materiale dhe pemë të rrëzuara nëpër rrugë

    08-07-2025

    Maqedonci pret homologun zviceran – në fokus diaspora dhe bashkëpunimi ushtarak Kosovë-Zvicër

    08-07-2025
    Add A Comment
    Leave A Reply Cancel Reply

    You must be logged in to post a comment.

    • Të Fundit
    • Të popullarizuara

    Nga ekonomia e pushtimit në ekonominë e gjenocidit: RAPORTI I PLOTË i Raportueses Speciale për situatën e të drejtave të njeriut në territoret palestineze të pushtuara që nga viti 1967, Francesca Albanese

    Nga Ekonomia e Pushtimit në Ekonominë e Gjenocidit: Raporti i përfaqësueses së OKB-së mbi makinerinë korporative prapa Izraelit

    Çfarë Ndodh me Trupin Tuaj kur Pini Ujë Kokosi?

    Lirim Mehmetaj: Ta përkrahësh Benjamin Netanyahu është njëjtë si ta përkrahësh Slobodan Millosheviçin

    Çmenduritë e Qeverisë së Erdoganit

    Çfarë e bën kamatën kaq mëkat të madh?

    SISTEMI BANKAR ISLAM, FITIMPRURËS PËR TË GJITHË

    A lejohet eksperimenti me kafshë, sikurse minjtë?

    OP-ED

    Nga ekonomia e pushtimit në ekonominë e gjenocidit: RAPORTI I PLOTË i Raportueses Speciale për situatën e të drejtave të njeriut në territoret palestineze të pushtuara që nga viti 1967, Francesca Albanese

    Nga Ekonomia e Pushtimit në Ekonominë e Gjenocidit: Raporti i përfaqësueses së OKB-së mbi makinerinë korporative prapa Izraelit

    Lirim Mehmetaj: Ta përkrahësh Benjamin Netanyahu është njëjtë si ta përkrahësh Slobodan Millosheviçin

    • Besimi

    Islamofobia e sponsorizuar nga shteti në Francë nxit dhunë ndaj muslimanëve

    Përfundon Haxhi: grupi i fundit i haxhinjve të Kosovës kthehet në atdhe

    Historia dhe kontribuimet e muslimaneve te Azis lindore ne islam

    Si të bëhemi lexues të rregullt të librave?

    Reklamoni në Dija Online
    NËSE JENI SOCIAL, NA NDIQNI
    • Facebook
    • YouTube
    • TikTok
    • WhatsApp
    • Twitter
    • Instagram
    Të zgjedhura nga redaksia

    Nga ekonomia e pushtimit në ekonominë e gjenocidit: RAPORTI I PLOTË i Raportueses Speciale për situatën e të drejtave të njeriut në territoret palestineze të pushtuara që nga viti 1967, Francesca Albanese

    10-07-202549 Mins Read

    Lirim Mehmetaj: Ta përkrahësh Benjamin Netanyahu është njëjtë si ta përkrahësh Slobodan Millosheviçin

    08-07-20252 Mins Read

    Trajnim online falas për prindërit: Si ta mbrojmë fëmijën në botën digjitale?

    27-06-20252 Mins Read
    Reklamoni në Dija Online
    Më të popullarizuarat

    Forexi “islam” dhe vendimi i Ligjit islam mbi të

    5 Mins Read

    Shitblerja online e ndaluar apo lejuar!? 

    2 Mins Read

    Kujdes me hixhamën (terapia e kupave); llojet, kushtet e hixhames dhe ndalesat, udhëzimet e nevojshme, dobitë e hixhames

    12 Mins Read
    Të zgjedhura nga redaksia

    Nga ekonomia e pushtimit në ekonominë e gjenocidit: RAPORTI I PLOTË i Raportueses Speciale për situatën e të drejtave të njeriut në territoret palestineze të pushtuara që nga viti 1967, Francesca Albanese

    Lirim Mehmetaj: Ta përkrahësh Benjamin Netanyahu është njëjtë si ta përkrahësh Slobodan Millosheviçin

    Trajnim online falas për prindërit: Si ta mbrojmë fëmijën në botën digjitale?

    Abonohuni

    Merrni lajmet, analizat, temat sociale, politike dhe ekonomike më të fundit nga DijaOnline

    © 2025 Dijaonline. Designed by Ars of Arts.
    • Ballina
    • Politika e privatësisë
    • Rreth nesh
    • Kontakti

    Type above and press Enter to search. Press Esc to cancel.