Gjëja më e keqe për të mos arritur potencialin tënd nuk është dështimi vetë. Është gjykimi i verbër që e ndjek atë.
Si shumica e milenialëve në shumë vende, janë rritur në një ambient ku njerëzit janë të gatshëm të të qortojnë apo të të turpërojnë për gabimet më të vogla.
Logjika është e thjeshtë: nëse ishe mjaftueshëm i mirë, do ta kishe arritur tashmë. Fakti që nuk je atje ku dëshiron, do të thotë që nuk po punon mjaftueshëm.
Duket e arsyeshme, por është shumë larg të vërtetës.
Një pyetje: a do të fitoje një garë duke vrapuar më shpejt se të gjithë, nëse po vrapoje në drejtimin e gabuar?
Pra “puno më shumë” është zakonisht këshillë e zbrazët nga njerëz që nuk e dinë çfarë duhet të bësh saktë.
Po, puna e palodhur ka rëndësi. Por jo para se të zgjedhësh garën dhe pistën e duhur për veten.
01. Kupto pse shumica e qëllimeve nuk realizohen (dhe si të ndryshosh këtë)
Njerëzit zakonisht ndjekin njërën nga këto dy qasje kur vendosin qëllime:
01.1 Qasja e gjithçkaje ose asgjëje
Vënë gjithçka në një shportë dhe përpiqen të kërcejnë lart me të.
Kur dështon, humbasin burime, kohë dhe energji.
Një student lë universitetin për të ndjekur pasionin e tij për të bërë filma. Por nuk ka njohuri themelore si tregimi, skenaret, kamerat, buxhetimi apo redaktimi. Pas 5 vitesh, përfundon me video të dobëta që nuk mbulojnë as kostot.
01.2 Qasja e bretkosës që zien ngadalë
Njerëzit shmangin çdo rrezik dhe zgjedhin opsionin më të sigurt. Por vitet kalojnë dhe ëndrrat treten.
Një shkrimtare punon nga një punë te tjetra, por ëndrra e saj është të shkruajë romane misteri. Tani është e lodhur dhe e zbrazur, emocionalisht dhe krijueshëm.
01.3 Zgjidhja
Nuk duhet të zgjedhësh mes ëndrrave dhe mbijetesës. Mund t’i ndjekësh të dyja.
Krijo një vizion afatgjatë dhe vepro në mënyrë që të përparosh çdo ditë, pa u rrënuar financiarisht.
02. Dije kur të shtysh fort (dhe kur të lëshosh)
Tani që ke zgjedhur drejtimin, është koha të vraposh. Por kujto që kjo garë ka finish të ndryshëm për secilin.
Siç thotë Naval R.: bëhu i paduruar me veprimet, por i duruar me rezultatet.
Merr hapa të vegjël, të qëllimshëm: shkruaj idenë, xhiro një klip, regjistrohu në një kurs falas.
Por mos vepro nga dëshpërimi. Përndryshe gjithçka prishet.
03. Zhvillo një mendësi rritjeje
“Duhet të shqetësohesh më shumë për drejtimin ku po shkon sesa për rezultatet aktuale.”
– James Clear, Atomic Habits
Mendësia e rritjes u përkufizua nga psikologia Carol Dweck. Në një studim, ajo ndau fëmijët në dy grupe: njërit iu tha se ishin të zgjuar, tjetrit se kishin bërë përpjekje.
Kur përballen me një detyrë të vështirë, grupi i parë u tërhoq, grupi i dytë vazhdoi. Pse? Sepse kur mendon se suksesi të bën të zgjuar, dështimi të bën “budalla”.
Pra, kur dëshiron rezultate të menjëhershme, në fakt po kërkon validim, jo përsosmëri.
04. Shmang gabimin që bëjnë pothuaj të gjithë për lumturinë
“Problemi me njerëzit është se harrojnë që zakonisht janë gjërat e vogla ato që vlejnë.”
– Jennifer Niven
Lumturia nuk duhet të kushtëzohet nga suksesi. Nuk kontrollojmë gjithçka dhe as nuk marrim gjithmonë atë që “meritojmë”.
Kur lumturia bëhet e varur nga rezultati, humbasim fleksibilitetin emocional për të mësuar nga dështimi.
Lejo veten të ndjesh, por rikthehu në gjendjen e natyrshme emocionale. Mos qëndro gjatë në fund.
05. Kupto shkencën pas ndjesisë së barkut
Kur ushqen mendjen siç duhet dhe vepron në përputhje me ëndrrat, ndodhin ndryshime në tru — neuroplasticiteti.
Intuita përmirësohet. Nuk reagon verbërisht. Fillon të dallosh më mirë situatat, rreziqet dhe rastet e duhura.
Por nëse mendja ushqehet keq, “ndjesia e barkut” mund të të çojë drejt dështimit ose paralizës nga frika.
Përfundim
Kur t’i kesh zotëruar këto pesë ndryshime, nuk do të kesh më nevojë për motivim për të vepruar, për të zgjedhur mes ëndrrave dhe përgjegjësive, apo për të ndjerë veten rehat në lëkurën tënde.
Të gjitha këto, pa të detyruar veten të “përpiqesh më shumë” aty ku s’do.