Bashkimi Evropian pritet të paraqesë javën e ardhshme një sërë masash të mundshme ndëshkuese ndaj Izraelit, si reagim ndaj veprimeve të tij në Rripin e Gazës. Megjithatë, ndarjet e thella midis shteteve anëtare të bllokut e bëjnë të vështirë miratimin e këtyre masave.
Një shqyrtim i brendshëm i Bashkimit Evropian mbi marrëveshjen tregtare me Izraelin, i siguruar muajin e kaluar nga platforma Euractiv, gjeti “tregues të një shkeljeje” të detyrimeve të Izraelit për të respektuar të drejtat e njeriut, të përcaktuara në marrëveshjen e asociimit mes BE-së dhe Izraelit.
Si përgjigje, Shërbimi Evropian për Veprim të Jashtëm (EEAS), organi diplomatik i BE-së, është duke përgatitur një dokument zyrtar që do t’u paraqitet ambasadorëve të vendeve anëtare më 10 korrik. Dokumenti do të përmbajë opsione konkrete për masa ndëshkuese.
Sipas zyrtarëve të informuar mbi diskutimet, dokumenti parasheh pesë masa të mundshme:
-
pezullim të plotë ose të pjesshëm të marrëveshjes së asociimit BE-Izrael,
-
sanksione të synuara ndaj ministrave të qeverisë izraelite, personelit ushtarak ose kolonëve ekstremistë,
-
kufizime tregtare,
-
një embargo armësh,
-
dhe pezullim të bashkëpunimit në fushën shkencore.
Edhe pse këto masa janë diskutuar joformalisht në muajt e fundit, kjo është hera e parë që ato do të prezantohen zyrtarisht me shkrim. Ministrat e Jashtëm të BE-së pritet të diskutojnë mbi këtë dokument në takimin e tyre të ardhshëm më 15 korrik në Bruksel — i cili gjithashtu përkon me takimin e fundit para pushimeve verore të bllokut.
Kjo datë shërben edhe si një afat jozyrtar për Izraelin që të demonstrojë përmirësime të dukshme në situatën humanitare në Gaza. “Qëllimi i parë është të ndryshohet sjellja në terren. Nëse situata nuk përmirësohet, atëherë mund të diskutojmë masa të mëtejshme,” kishte deklaruar muajin e kaluar shefja e re e diplomacisë së BE-së, Kaja Kallas.
Në ndërkohë, një delegacion teknik i BE-së, i udhëhequr nga i dërguari për Lindjen e Mesme, Christophe Bigot, ka vizituar kohët e fundit Izraelin për zhvillimin e bisedimeve. Megjithatë, zyrtarë të BE-së kanë shprehur skepticizëm për mundësinë e rezultateve konkrete.
Izraeli ka reaguar ashpër ndaj këtij shqyrtimi të Bashkimit Evropian, duke e quajtur “të egër” dhe “me mangësi metodologjike”.
Ndërsa Brukseli thekson se qëllimi i këtij procesi është të ndihmojë në lehtësimin e vuajtjeve të civilëve palestinezë në Gaza, përçarjet brenda BE-së janë të theksuara.
Për shembull, pezullimi i marrëveshjes së asociimit BE-Izrael do të kërkonte miratim unanim nga të 27 shtetet anëtare, gjë që konsiderohet pothuajse e pamundur për shkak të kundërshtimeve të qarta nga Gjermania, Çekia dhe Hungaria.
Gjithashtu, Komisioni Evropian, që mbikëqyr politikat tregtare të bllokut, thuhet se nuk është i gatshëm të mbështesë masa ekonomike gjithëpërfshirëse kundër Izraelit. Po ashtu, një embargo armësh konsiderohet e papranueshme në këtë fazë, veçanërisht për shkak të rolit të Gjermanisë si furnizuesi më i madh evropian i armëve për Izraelin.
Megjithatë, sanksionet e synuara ndaj individëve — përfshirë zyrtarë qeveritarë, ushtarakë dhe kolonë ekstremistë — shihen si alternativa më e realizueshme politikisht.
Diplomatët e BE-së gjithashtu vënë në dukje se shtete si Mbretëria e Bashkuar, Australia, Kanadaja, Zelanda e Re dhe Norvegjia tashmë kanë ndërmarrë masa të ngjashme, duke ushtruar presion të shtuar mbi BE-në që të veprojë në të njëjtën linjë.