Mund të jetë e vështirë t’i thuash jo trendit më të fundit, t’i rezistosh asaj blerjeje të vonë natën, por imagjinoni sikur të devijonim vetëm një të tretën e shpenzimeve tona të zakonshme materiale në rrugën e Allahut (xh.sh.). Po sikur të kërkonim donacione për bamirësinë tonë të preferuar, në vend të një mali dhuratash?
“O bijtë e Ademit, vishuni bukur për çdo namaz (lutje), han dhe pini e mos teproni, pse Ai (All-llahu) nuk i do ata që e teprojnë (shkapërderdhin).” A’raf (7:31)
Ndoshta tani më shumë se kurrë na kujtohet zakoni ynë për të akumuluar pasuri materiale. Vetëm kur kalojmë shumicën e kohës në shtëpitë tona, shumë prej nesh mund të kenë filluar të analizojnë se këto hapësira që më parë i përdornim vetëm për pushim – tani janë hapësirat tona të punës dhe ato sociale.
Për disa prej nesh, një dhomë plot me gjëra tona të çmuara është burim i një rehatie të madhe. Shtresa mbi shtresa jastëkësh në shtratin tonë, një karrige lojërash, qirinj aromatikë, një kullë me librat tanë të preferuar; të gjitha shërbejnë për një qëllim. Ne mund të mos i përdorim, por është sigurisht i kemi si ngushëllim që ato janë aty – dhurata nga të dashurit ose trajtime të vogla për veten tonë.
Por sa prej tyre na duhen vërtet për t’u ndjerë “në shtëpi” dhe në cilën pikë rehatia bëhet tepri?
Ato dollapë me rroba që nuk janë veshur prej vitesh, libra që nuk janë hapur prej dekadash, ato komplete të enëve dhe suvenireve të kuzhinës që na bleu mami – që nuk u hapën ndonjëherë. Nëse keni një llogari Amazon, eBay, Aliexpress, ndoshta jeni të njohur me atë ndjenjë faji që ndjen kur grumbullohet lista e mallrave të panevojshme.
Ofertat e dërgesës pothuajse të menjëhershme dhe kthimit falas na tërheqin gjithnjë e më shumë për të bërë blerje të vona të natës, të kompletuara me një “hangover” në mëngjesin tjetër, “A kam vërtet nevojë për atë termos ngrohës me USB?”.
Lufta për të gjetur ekuilibrin midis modestisë dhe teprimit, natyrisht, nuk kufizohet në shekullin XXI. Një ndarje midis të pasurve dhe të varfërve ka qenë një tipar thelbësor i specieve tona që nga themelimi i qytetërimeve të hershme. Por nëse thjesht shikojmë sjelljet e gjyshërve tanë, shohim se ka pasur një ndryshim të rëndësishëm në zakonet e konsumit në vetëm disa breza. Lindja e një klase të mesme masive në mbarë botën, si dhe disponueshmëria e kartave të kreditit dhe kredive pa shumë vështirësi, padyshim po nxisin etjen tonë për të blerë dhe shitur me një ritëm gjithnjë në rritje.
Përkundrazi, megjithatë, një ide e minimalizmit ka shënuar një rritje në popullaritet vitet e fundit.
Kjo po bëhet nëpër botë duke marrë sugjerime nga kulturat japoneze dhe skandinave, një modë e mureve bosh me skema ngjyrash të buta dhe heqja e “bling-ut” të tepërt është bërë e modës në të gjithë Perëndimin. Por si përshtatet trendi i ri minimalist me besimin tonë? Si mund ta dimë ne si myslimanë ku të vendosim kufirin midis nevojës dhe lakmisë?
Është raportuar se Profeti Muhamed (paqja qoftë mbi të) i tha Aishes: “Aishe, nëse do të jesh bashkë me mua, merre nga kjo botë sa më pak, aq sa furnizimet e një kalorësi, ruaju nga shoqërimi me të pasurit dhe mos e konsidero një rrobë të konsumuar derisa ta kesh arnuar”. Çfarë deklarate e fortë për t’i bërë “Nënës së Besimtarëve”, që ajo duhet të përkushtohet në një stil jete kaq minimalist – duke shkuar madje deri aty sa ta paralajmëronte atë të mos përzihej me ata që akumulojnë pasuri materiale.
Gjithashtu, është transmetuar nga Enesi, në lidhje me martesën e Profetit Muhamed (paqja qoftë mbi të) dhe Safijes: “Pastaj, kur ishim në rrugë, Umu Sulejm e përgatiti atë (Safijen) për të (Profetin) dhe ia solli atij natën, dhe kështu Profeti u zgjua në mëngjesin e nesërm si dhëndër i ri. Pastaj tha: ‘Kush ka diçka, le ta sjellë.’ (Në një version tjetër, ai tha ‘Kush ka teprica ushqimesh, le t’i sjellë.’) Enesi vazhdon: “Dhe kështu u shtruan tapetet e lëkurës për të ngrënë dhe një burrë sillte qumësht të tharë, një tjetër hurma dhe një tjetër gjalpë të qartë dhe kështu ata bënë Hais (ëmbëlësirë me ata përbërës). Pastaj njerëzit hëngrën nga ky hais dhe pinë nga lugjet e ujit të shiut që ishin pranë, dhe kjo ishte festa e dasmës së Profetit.” (El-Buhariu, Muslimi dhe të tjerët).
Jo vetëm për jetën e përditshme të Profetit (paqja qoftë mbi të) dhe Sahabëve, por edhe gjatë kohëve të gëzimit dhe festimit të madh si një natë dasme, përdorimi i pasurisë materiale u mbajt në minimum.
Si një praktikues i ri në Islam, kontakti me kulturën islame shpesh bëhet përmes mediave sociale dhe ndonjë udhëtimi të rastësishëm në Lindjen e Mesme. Por nuk më kujtohet të kem parë asnjëherë një pasqyrim modest të këtij Suneti të një “feste” të tillë dasme. Lajmet tona në Facebook dhe Instagram shpesh shkëlqejnë me pompozitetin dhe teprimet e ceremonive të rreme të stilit alla Bollywood, Hollywood, Turkiwood (Düğünwood) – ku modestia është lënë pas dore.
Mund të jetë e vështirë t’i thuash jo trendit më të fundit, t’i rezistosh asaj blerjeje të vonë natën, por imagjinoni sikur të devijonim vetëm një të tretën e shpenzimeve tona të zakonshme materiale në rrugën e Allahut (xh.sh.).
Po sikur të kërkonim donacione për bamirësinë tonë të preferuar, në vend të një mali dhuratash? Po sikur të anulonim një nga abonimet tona dhe ta bënim atë një donacion për xhaminë ose organizatën tonë lokale – të cilës i duhet dëshpërimisht në këto kohë sfiduese?