Autoritetet egjiptiane kanë ndaluar të paktën 200 aktivistë, duke ndalur një marshim të planifikuar të aktivistëve drejt Gazës, duke i penguar pjesëmarrësit të arrijnë kufirin për të protestuar kundër bllokadës së paligjshme izraelite të ndihmës humanitare, para se demonstrata të mund të fillonte.
Për të tërhequr vëmendjen ndaj krizës humanitare që po prek njerëzit në Gaza, marshuesit kishin planifikuar prej muajsh të përshkonin 48 kilometra përmes Gadishullit Sinai deri në kufirin e Egjiptit me enklavën të dielën, për të “krijuar presion ndërkombëtar moral dhe mediatik” për të hapur pikën e kalimit në Rafah dhe për të hequr bllokadën që ka penguar hyrjen e ndihmës.
Autoritetet kanë dëbuar më shumë se tre dhjetëra aktivistë, kryesisht me pasaporta evropiane, pas mbërritjes së tyre në Aeroportin Ndërkombëtar të Kajros në dy ditët e fundit, tha një zyrtar egjiptian të enjten. Zyrtari tha se aktivistët synonin të udhëtonin në Sinain Verior “pa marrë autorizimet e kërkuara”. Zyrtari foli në kushte anonimiteti, sepse nuk ishte i autorizuar të informonte mediat.
Egjipti ka dënuar publikisht kufizimet për ndihmën që hyn në Gaza dhe ka bërë thirrje vazhdimisht për t’i dhënë fund luftës. Ai ka thënë se ana egjiptiane e pikës së kalimit Rafah mbetet e hapur, por qasja në rrip është bllokuar që kur Izraeli pushtoi anën palestineze të kufirit si pjesë e luftës së tij me Hamasin që filloi në tetor 2023.
Ekspertët e sigurisë ushqimore paralajmërojnë se Rripi i Gazës ka të ngjarë të bjerë në uri nëse Izraeli nuk heq bllokadën dhe nuk ndalon fushatën e tij ushtarake. Pothuajse gjysmë milioni palestinezë po përballen me uri të mundshme, dhe 1 milion të tjerë mezi sigurojnë ushqim të mjaftueshëm, sipas gjetjeve të Klasifikimit të Fazës së Sigurisë së Integruar Ushqimore, një autoritet udhëheqës ndërkombëtar.
Izraeli i ka hedhur poshtë këto gjetje, duke thënë se parashikimet e mëparshme të IPC-së kishin rezultuar të pabazuara.
Qeveria egjiptiane ka goditur prej vitesh disidentët dhe aktivistët kur kritikat e tyre prekin lidhjet politike dhe ekonomike të Kajros me Izraelin, një çështje e ndjeshme në vendet fqinje ku qeveritë mbajnë marrëdhënie diplomatike me Izraelin, pavarësisht simpatisë së gjerë publike për palestinezët dhe krimet e luftës të ish-Izraelit dhe abuzimet sistematike kundër tyre.
Egjipti kishte paralajmëruar më herët se vetëm ata që merrnin autorizim do të lejoheshin të udhëtonin në rrugën e planifikuar të marshimit, duke pranuar se kishte marrë “kërkesa dhe hetime të shumta”.
“Egjipti ruan të drejtën për të marrë të gjitha masat e nevojshme për të ruajtur sigurinë e tij kombëtare, duke përfshirë rregullimin e hyrjes dhe lëvizjes së individëve brenda territorit të tij, veçanërisht në zonat kufitare të ndjeshme,” tha ministria e jashtme egjiptiane në një deklaratë të mërkurën.
Israel Katz, ministri i mbrojtjes i Izraelit, tha se protestuesit “rrezikojnë regjimin egjiptian dhe përbëjnë një kërcënim për të gjitha regjimet arabe të moderuara në rajon.”
Marshimi pritet të fillojë vetëm disa ditë pasi një autokolonë e madhe, e cila sipas organizatorëve përfshinte mijëra aktivistë, udhëtoi nga toka përmes Afrikës së Veriut drejt Egjiptit.
Aktivistë dhe avokatë thanë se ndalimet dhe dëbimet në aeroport filluan të mërkurën pa dhënë asnjë arsye të qartë nga autoritetet egjiptiane.
Avokatja algjeriane Fatima Rouibi shkroi në Facebook se algjerianë, duke përfshirë tre avokatë, u ndaluan në aeroport të mërkurën para se të liroheshin dhe në fund të dëboheshin përsëri në Algjer të enjten. Bilal Nieh, një aktivist tunizian që jeton në Gjermani, tha se ai u dëbua së bashku me shtatë të tjerë nga Afrika e Veriut, të cilët gjithashtu posedojnë pasaporta evropiane.
Ai shkroi në Facebook herët të enjten se autoritetet “nuk dhanë asnjë arsye apo dokument që tregonte arsyen e dëbimit.”
Qeveritë e vendeve, qytetarët e të cilave thuhet se u ndaluan ose dëbuan, përfshirë Francën, nuk kishin lëshuar asnjë koment publik mbi aktivistët deri të enjten në mëngjes.
Organizatorët thanë në një deklaratë se kishin marrë raporte se të paktën 170 pjesëmarrës ishin vonuar ose ndaluar në Kajro. Ata thanë se kishin ndjekur protokollet e vendosura nga autoritetet egjiptiane, ishin takuar me ta dhe i kishin kërkuar t’i lejonin pjesëmarrësit e marshimit të hynin në vend.
“Ne shpresojmë të ofrojmë çdo informacion shtesë që autoritetet egjiptiane kërkojnë për të siguruar që marshimi të vazhdojë paqësisht siç është planifikuar drejt kufirit të Rafahut,” thanë ata në një deklaratë.
Ndërsa thirrjet globale intensifikohen që Izraeli të lehtësojë kufizimet mbi ndihmën humanitare në Gaza, një autokolonë me automjete ndihme e quajtur Sumud — arabisht për “qëndresë” — ka mbërritur në kryeqytetin libian Tripoli, me shpresën për të arritur enklavën e rrethuar palestineze përmes Egjiptit.
Autokolona, e cila u nis nga kryeqyteti tunizian të hënën, po përpiqet të lundrojë nëpër një rrugë komplekse përmes Libisë së ndarë dhe Egjiptit, me lejet e kalimit nga autoritetet egjiptiane ende në pritje, thanë organizatorët të mërkurën.
Izraeli ka rënë nën presionin ndërkombëtar në rritje pas 21 muajve luftë në Gaza, ku Kombet e Bashkuara kanë përshkruar kushtet si të rënda, duke e etiketuar enklavën “vendi më i uritur në Tokë”.
Progresi i Sumud mbetet i pasigurt pasi kërkon hyrjen në Libinë lindore, një rajon nën kontrollin e forcave besnike të gjeneralit puçist Khalifa Haftar, një rival i qeverisë së Libisë e njohur ndërkombëtarisht me bazë në Tripoli.
Autokolona është pjesë e një iniciative më të gjerë të koordinuar nga Marshi Global për në Gaza, i cili planifikon një ngjarje solidariteti të premten me rreth 4,000 pjesëmarrës nga mbi 40 vende. Shumë janë mbledhur tashmë në Egjipt për t’u përgatitur për marshimin.
Sipas organizatorëve, pjesëmarrësit do të udhëtojnë me autobus në qytetin El-Arish në Sinain Verior, përpara se të marshojnë rreth 50 kilometra (30 milje) drejt pikës së kalimit kufitar Rafah me Gazën. Grupi synon të kampej pranë kufirit para se të kthehet në Kajro më 19 qershor.
Marshi Global për në Gaza është përpjekja më e fundit e shoqërisë civile që bën presion për hyrjen e ushqimit, karburantit, furnizimeve mjekësore dhe ndihmave të tjera në Gaza. Izraeli vendosi një bllokadë totale në mars në një përpjekje për të detyruar Hamasin të çarmatosej dhe të lirojë pengjet e marra në 7 tetor 2023.
Ai lehtësoi pak kufizimet muajin e kaluar, duke lejuar ndihma të kufizuara, por ekspertët paralajmërojnë se masat janë shumë të pamjaftueshme.
Sulmet gjenocidale të Izraelit kanë vrarë mbi 52,000 palestinezë, kryesisht gra dhe fëmijë.